ارتباطات بین المللی: بنیان‌ها و چالش ها
مسعود میرزایی
ارتباطات بین المللی به عنوان یک حوزه وسیع مطالعاتی با رشته های مختلفی نظیر روابط بین الملل، علوم سیاسی، مطالعات ارتباطی، روزنامه نگاری، ارتباطات سیاسی، روابط عمومی، سیاست خارجی، دیپلماسی و غیره همپوشانی زیادی دارد و در عین حال تمایزات آن با این رشته ها نیز زیاد است. ارتباطات بین المللی پیوندهای بسیار گسترده و عمیقی با فناوریهای ارتباطی، رسانه، خبر و اطلاع رسانی دارد، به نحوی که با حذف این مقولات از حوزه مطالعاتی ارتباطات بین المللی، عملاً ماهیت آن تغییر می‌کند. انقلاب های ارتباطی و اطلاعاتی در قرن بیستم به صورت بنیادین و برگشت ناپذیر مفهوم قدرت را روابط بین الملل، سیاست گذاری های دفاعی و امور خارجه تغییر داده است. امروزه در عصر جهانی شدن، ارتباطات و رسانه های ارتباط جمعی نقش مهمی در درک، تحلیل و مدیریت پدیده های بین المللی دارند.
به اعتقاد نگارنده، در ایران کارهای علمی قابل توجهی در حوزه ارتباطات بین المللی صورت نپذیرفته است و این در حالی است که کشورهای پیشرفته صنعتی، امروزه برای تامین منافع خود در سطح بین المللی، بیش از آنکه بر روی سخت افزارهای نظامی سرمایه گذاری کنند، بر روی نرم افزارها و حوزه هایی نظیر جنگ نرم و دیپلماسی نرم و فرهنگی سرمایه گذاری می کنند. در این خصوص، کتاب در صدد پاسخ به سوالات زیر می باشد:
نقش ارتباطات و رسانه های جمعی در عرصه ارتباطات بین المللی، سیاست خارجی، دیپلماسی و امور بین الملل چیست؟
جایگاه و نقش رسانه ها در نظام جدید بین المللی چگونه است؟
رسانه ها چگونه و از چه طریق در سیاست خارجی و دیپلماسی کشورها نقش آفرینی می کنند؟
با عنایت به سوالات مطرح شده، کتاب طی هشت فصل در تلاش است تا با رویکردی واقع گرایانه مسایل مرتبط با حوزه مطالعاتی ارتباطات بین المللی را بررسی نماید؛ مسایلی نظیر نظام های رسانه ای جهان، نحوه ایفای نقش رسانه ها در سیاست خارجی، تحولات دیجیتال در خبرگزاری های ملی و بین المللی، دیپلماسی و پوشش خبری، فرهنگ های روزنامه نگاری و نقش فناوری در ارتباطات جهانی.