فرهنگ استراتژیک رژیم صهیونیستی

موسسه ابرار معاصر تهران

کتاب اشاره می ­دارد که جک اشنایدر اولین نظریه­ پردازی بوده ­است که از مفهوم فرهنگ استراتژیک استفاده کرده ­است. در شرایطی که تحلیل­ گران آمریکایی انتظار داشتند بر پایه نظریه بازی­ ها و بازیگران خرد، اتحاد جماهیر شوروی رفتاری مشابه آمریکا و قابل پیش ­بینی داشته باشد، اما تصمیم ­گیران سیاسی در شوروی به گونه ­ای دیگر رفتار کردند و اشنایدر به این نتیجه می­ رسد که هر کشوری از شیوه­ ای خاص برای تفسیر، تحلیل و واکنش به رخدادهای بین­ المللی استفاده می­ کند که مبتنی بر فرهنگ و تجربیات تاریخی آن کشور است. بر این اساس، برخلاف نظریه بازی­ ها که اساس آن، انتخاب بهترین راه حل بر مبنای رفتار دیگران است، در فرهنگ استراتژیک، رفتار یک دولت به طور کامل در واکنش به عملکرد دیگران صورت نمی­ پذیرد و بلکه مبتنی بر فرهنگ خاص آن کشور است.

همچنین کتاب اشاره می ­دارد که با توجه به گستردگی مولفه­ های فرهنگی و همچنین اثرگذاری متفاوت آنها بر رفتار استراتژیک کشورها، تا کنون تعریفی از فرهنگ استراتژیک که مورد توافق همگان باشد، ارائه نشده است و این یکی از نقاط ضعف اساسی برای فرهنگ استراتژیک به شمار می ­آید. با این حال، جک اشنایدر، فرهنگ استراتژیک را مجموعه آرمان­ ها، پاسخ­ های عاطفی مشروط و الگوهای رفتاری می ­داند که اعضای جامعه استراتژیک ملی از طریق آموزش و تقلید به دست می­ آورند و با یکدیگر مبادله می­ کنند. همچنین توماس برگر، فرهنگ استراتژیک را مجموعه ­ای ار ارزش­ ها و عقاید فرهنگی می­ داند که دیدگاه اعضای یک جامعه در مورد امنیت ملی و نیروهای مسلح به عنوان یک نهاد و استفاده از قدرت سخت در روابط بین الملل را تحت تاثیر قرار می ­دهد. معانی دیگری از فرهنگ استراتژیک در کتاب از سوی صاحب­نظران ارائه شده است که به رغم وجود تفاوت­ های آشکار در این دیدگاه­ ها، اما وجه اشتراک آنها اثرگذاری فرهنگ بر سیاست­ گذاری خارجی و امنیتی کشورها است.

کتاب با این مقدمه به بررسی فرهنگ استراتژیک می ­پردازد. رژیم صهیونیستی از جمله موجودیت های سیاسی است که در جنگ تکوین یافته و متولد شده است و امنیت ملی، مهم­ ترین اولویت آن رژیم از زمان تاسیسش به شمار می ­آید. ریشه تعدادی از تصمیم­ های امنیتی دولت مردان این رژیم به هزاران سال قبل و تاریخ باستانی قوم یهود و نیز به وقایع تاریخ معاصر پیش از تشکیل دولت بازمی­ گردد که بر این اساس مجموعه­ ای از مولفه­ های دینی و فرهنگی و تجربیات تاریخی پیش از پیدایش دولت جدید رژیم صهیونیستی و همچنین تجربیات پس از تشکیل این دولت در تصمیم ­های مربوط به رفتار استراتژیک رژیم صهیونیستی نقش به سزایی داشته است و کتاب بر آن است که با کمک شناخت بهتر و عمیق­ تر فرهنگ استراتژیک آن رژیم بتوان بسیاری از رفتارهای استراتژیک این رژیم به خصوص در زمینه­ های نظامی و امنیتی را توصیف و پیش­ بینی کرد.

کتاب طی 5 فصل به بررسی موضوعات می­ پردازد.

فصل اول، مولفه­ های فرهنگ استراتژیک را در وجه کلان آن به ویژه در رابطه با رژیم صهیونیستی بیان می ­کند.

فصل دوم، به موضوع تهدیدات و تصور از تهدیدات ملی، منطقه ­ای و بین ­المللی رژیم صهیونیستی اختصاص دارد.

فصل سوم، اصول امنیت ملی رژیم صهیونیستی را مورد بررسی قرار می ­دهد.

فصل چهارم، به اصول سازمان­دهی استراتژی امنیت ملی رژیم صهیونیستی می­ پردازد.

فصل پنجم، چگونگی تصمیم ­گیری نظامی – امنیتی و ائتلاف ­سازی در رژیم صهیونیستی را مورد مداقه قرار داده است.